Tè-di-paure
Lythrum salicaria
Lythraceae
Àutri noum : Crèsto-de-gau, Erbo-de-cierge, Erbo-de-ciro, Erbo-de-la-pòu.
Noms en français : Salicaire, Herbe aux coliques.
Descripcioun :Grando planto de roubino, de canau e de ribiero bèn drecho, e di flour vióuleto que fan uno longo espigo. La planto s'atrobo d'en pertout e tiro l'iue de jun à setèmbre. Se pòu pas engana.
Usanço :Lou tè-di-paure èi di proun vertuous : li flour sougnon la fouiro, lou mau de vèntre e d'estouma, e soun bono pèr la circulacioun dóu sang. Se bèu en infusioun (50 g de flour sèco pèr un litre d'aigo) o peréu en sirop (faire macera li flour emé de mèu). Parèis meme que soun bono contro la raumido de pèu (egzema). Dins lou TdF es escri que li gènt de Cadarousso n'en prenien après qu'aguèsson agu uno grosso pòu.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 200 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lythrum
Famiho : Lythraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Lythrum salicaria L., 1753
Cerfuei(-d'or)
Chaerophyllum aureum
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Cerfeuil d'or.
Descripcioun :Lou cerfuei-d'or se rescontro en mountagno dins li relarg umide. Au contre de si cousin dóu group Chaerophyllum hirsutum, a pas li petalo ciliado ; emai d'acò li tijo soun tacado de rouge (fotò) ço que permes de lou recounèisse. Pamens avisas-vous que lou fru siegue daura e que lou darrié tros di fueio siegon pounchu pèr pas counfoundre emé Chaerophyllum temulum que ié sèmblo proun.
Usanço :Li racino dóu cerfuei-d'or soun manjadisso. De li faire couire fai disparèisse l'asprun.
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1(1,5) m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Chaerophyllum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Bos fres
- Óuriero de bos
- Prado umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Chaerophyllum aureum L., 1752